Filosofie van de dag

In een  interview  in deze krant verzuchtte Hanne Decoutere “ach dat schuldgevoel” wanneer ze een bericht kreeg over een ziek zoontje. Sinds ze de uitdaging van de programmamakers ‘Hanne danst’ aannam, kan ze nog heel weinig tijd met haar gezin spenderen. Het zoontje blijft bij de onthaalmoeder slapen, terwijl Hanne naar de Pilates-les gaat.  Ook moeders met minder extreme ambities dan Hanne Decoutere zullen het schuldgevoel  herkennen. Vele werkende moeders voelen zich schuldig of egoïstisch wanneer ze hun kleintje naar de kinderopvang brengen op weg naar het werk. Lectuur van het boek ‘Mother Nature’ van primatologe Sarah Blaffer Hrdy heeft mij daarvan afgeholpen.  Moederlijke emoties (zoals een zogenaamd moederinstinct, of het genoemde schuldgevoel) worden nog heel vaak voorgesteld als in conflict met de persoonlijke ambities van vrouwen. Maar, toont Hrdy aan, evolutionair gezien houdt die opsplitsing, laat staan tegenstelling, geen steek. In de haar typerende vlotte en helde

Goede TV-series inspireren ons. Ze zetten ons aan om een beter mens te worden.  Fernand Van Damme  beschrijft hoe  My Brilliant Friend (naar het boek van Elena Ferrante) hem motiveert om zijn vriendschappen beter te onderhouden. Dat is mooi. Mij zet de serie ertoe aan om de infiltratie van jaloezie in vriendschap, ook in mijn eigen leven, onder ogen te zien. Want behalve goede vrienden zijn Lila en Lenù ook concurrenten. Geregeld beschrijft Lenù de bijtende en soms ronduit gemene reacties van Lila op de onderwijskansen die Lenù krijgt, of bekent Lenù op haar beurt hoe jaloers zij is op haar hoogbegaafde knappe vriendin vol zelfvertrouwen. Wat het boek briljant toont, is hoe vervlochten jaloezie en liefde kunnen zijn. Meer nog, het is niet eens zo duidelijk of het ene wel zonder het andere kan.  “We hate it when our friends become successful,” zingt Morrissey openhartig en provocerend tegelijk. Is dat iets om ons voor te schamen? Volgens filosofe Sara Protasi in haar

Wat is er mis met incest tussen twee volwassen die het allebei willen? vraagt Debra Lieberman in  een interview  over haar boek Objection (De Morgen 18 januari 2019). Ze bedoelt het als een retorische vraag.  De aanleiding is het reële geval van een Duitse geadopteerde jongen die later, zonder het te weten, met zijn zus trouwde en vier kinderen kreeg. Hij kreeg gevangenisstraf omwille van het incestverbod. Dat lijkt extreem. Vervolgens neemt Lieberman ons mee naar de suggestie dat er nooit iets mis is met incest, zolang het gaat om volwassenen die instemmen. OF er een wet moet zijn die incest verbiedt, laat ik buiten beschouwing. Maar dat sociale afkeuring van incest kortzichtig of ongegrond zou zijn, wil ik betwijfelen. En dat doe ik niet omdat ik zou walgen van het idee. Walging vormt volgens Lieberman alsmaar vaker een basis voor politieke, rechterlijke en morele beslissingen. Jonathan Haidt, een collega-psycholoog die beroemd werd met zijn studies over walging als morele emoti

Een van De Grote Vragen in de gelijknamige Canvas-reeks is of je mag spotten met andermans godsdienst. “Als je de vraag stelt of het mag, dan is er geen sprake van een noodzaak, dus doe het dan maar niet,” antwoordt Laura van Dolron. Prachtig antwoord.   We hoeven niet steeds de grenzen op te zoeken van de vrije meningsuiting. Er is voldoende dat moet en nog niet gedaan is, waar we energie en tijd kunnen instoppen. Verdedigers van tienerpooiers terechtwijzen, bijv. Dat heeft Zuhal Demir goed gedaan. Maar ook, onze eigen privileges wat vaker tellen.   Wat tienerpooiers doen is vreselijk, en een verleden van armoede en discriminatie zijn geen excuus. Die omstandigheden kunnen zeker wel een rol spelen in het verklaren van waarom iemand irrationeel en immoreel gedrag stelt, maar ze tasten het oordeelsvermogen van mensen om te weten wat mag en niet mag niet aan. Soufiane Eddyani weet goed genoeg dat wat zijn maat deed, en wat hij in een misplaatste steunbetuiging deed, niet mag. Hij p