Filosofie van de dag

De therapeut Paul Weston uit de HBO-serie In treatment worstelt met een moreel dilemma: de deontologische beroepscode vereist dat hij zich niet laat leiden door zijn gevoelens voor zijn patiënte Laura, maar existentiële persoonlijke idealen over een waardevol leven stellen dat hij zijn passie moet volgen. Wie het eerste seizoen van In treatment wil uitkijken in onwetendheid over de afloop van deze worsteling, stopt nu beter met lezen. In de laatste aflevering krijg je immers het volgende te zien: Paul beslist dat hij zijn remmingen moet loslaten wil hij eindelijk weer een vreugdevol bestaan leiden.  Gezien de intensiteit van zijn emoties (en die van Laura naar hem toe), beslist hij na lang aarzelen dat de deontologische code niet meer van hem kan verwachten dan dat hij elke professionele band met Laura opheft vooraleer hij haar privé benadert. Laura is officieel niet langer zijn patiënte wanneer hij haar thuis opzoekt en toegeeft dat de liefde wederzijds is. Paul en zijn vr...

In ons leven vragen we ons vaak af ‘wat moet ik doen ?’, uiteenlopend van ‘wat moet ik aantrekken?’ tot ‘welke job moet ik kiezen?’ Wanneer je de vraag stelt ‘wat moet ik doen ?’ zoek je naar redenen, naar richtlijnen die je leiden in je handelingen, naar indicaties die aangeven wat de beste optie is. Filosofen karakteriseren redenen en het proces van naar redenen zoeken vaak te eenzijdig als een kwestie van je verstand gebruiken en objectieve feiten blootleggen. Ik denk daarentegen dat de vraag ‘wat moet ik doen?’ uitnodigt tot een reflectie op waar iemand om geeft, en dat is geen zaak van objectieve waarheden die door het verstand moeten worden blootgelegd. De vraag ‘waar geef ik om?’ verlegt de focus van het verstand naar het hart. In het westerse denken wordt al sinds Plato over ‘hoofd’ versus ‘hart’ gedacht als aan elkaar tegengesteld. Die tegenstelling lijkt mij een foutieve en schadelijke weergave van de werkelijkheid. In mijn boek The Normativity of What We Care About ver...